Cilt: 7 Sayı: 1, 19.04.2024

Yıl: 2024

Araştırma Makaleleri

Tez Özeti

GRID Mimarlık Planlama ve Tasarım Dergisi, Çankaya Üniversitesi Mimarlık Fakültesi tarafından yayımlanan uluslararası, çift kör hakemli, bilimsel ve açık erişimli bir e-dergidir. Dergi, mimarlık, planlama ve tasarım alanlarıyla ilgili özgün araştırma makaleleri, incelemeler, kitap incelemeleri, eğitim tabanlı araştırmalar ve güncel tartışmaları kapsayan makaleler yayımlamaktadır. GRID, araştırmacıların özgün çalışmalarını yayımlamak için bir platform olmasının ötesinde tasarım temel alanların farklı alt alanlarında yapılacak çalışmalar için disiplinler arası  bir ortam sunmaktadır. GRID araştırmacıların disiplinler arası çalışmalarını sunmalarını yürekten destekler. Bu kapsamda GRID, hevesli akademisyenleri, tasarımcıları ve araştırmayla ilgilenen herkesi bilgiyi aktarmaya davet etmektedir.

GRID, mimarlık, kentsel ve bölgesel planlama, iç mimarlık, peyzaj mimarlığı, kentsel tasarım, ürün tasarımı ve endüstriyel tasarım ve bunların disiplinler arası alanlarına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. GRID yılda iki kez Nisan ve Ekim aylarının içinde yayınlanır. Türkçe ve İngilizce tam metinlere çevrimiçi olarak erişilebilir.

  1. Makaleler İngilizce (US) ve Türkçe dillerinde yazılabilir.
  2. Dergide yayınlanacak bir makale için kelime sayısı ve referanslar da dahil olmak üzere 5000’den az olmamalı ve 8000’i geçmemelidir. Bu sınıra tablolar, resimler ve ilgili altyazılar ile altbaşlıklar da dahildir. Dergi için bir kitap değerlendirmesi tablolar, resimler ve ilgili altyazılar dahil olmak üzere 1500 kelimeden fazla olmamalıdır.
  3. Makalenin benzerlik oranı (referanslar çıkartıldığında) %15'ten düşük olmalıdır.
  4. Yazarlar makalelerinin tam metin dosyasına ait özgünlük raporlarını sisteme yüklemekle sorumludurlar. Kabul edilir benzerlik inceleme yazılımları Ithenticate ve Turnitin’dir. Tam metin dosyasında incelemeden hariç tutulabilir kısımlar: Başlık, öz ve künye bilgilerinin yer aldığı kapak sayfaları, yazar özgeçmişleri, zorunlu beyanlar bölümü ve kaynakça. Bu nedenle benzerlik inceleme işlemi için "GRID_body" isimli şablon dosyasının kullanımı önerilir. Bu bölümler dışında kısa tamlamalar, doğrudan alıntılar vb. herhangi bir içerik inceleme dışında tutulamaz. Yayına kabul edilen makaleler için benzerlik incelemesi GRID yayın ekibince Ithenticate yazılımı kullanılarak yeniden uygulanacaktır. Özgünlük raporlarında oluşabilecek uyuşmazlıklar yazarların sorumluluğundadır. Sisteme yüklenecek özgünlük raporunda yazar kimliğini açık edecek herhangi bir içerik makale başvurusunun reddedilme sebebidir. 
  5. Makalenin yapısı şu şekilde olmalıdır: başlık sayfası, özet, anahtar kelimeler,  altyazılarıyla beraber tablolar ve resimleri içeren ana metin, bibliyografya ve yazarın ya da yazarların kısa yaşam öyküsü. 
  6. Yüklenen makale dosyaları doc, docx vb. düzenlenebilir uzantıda kaydedilmelidir.  Makale verilen şablona göre aşağıda açıklandığı şekilde hazırlanmalıdır:
  7. Şablon üç dosyadan oluşur:
    GRID_Title, her makalenin başlık, özet, anahtar kelimeler, yazar ilişkileri hakkında bilgileri içeren kapak sayfasıdır. (GRID_Title dosyasını indirmek için tıklayınız)
    GRID_Body, yazar kimlikleri hakkında herhangi bir bilgi içermeksizin makalenin tam metninin yer aldığı bölümdür. Bu dosya, makalenin yayınlanmak üzere kabulüne kadarki tüm editör ve hakem süreçlerinde tek başına değerlendirme kopyası olarak kullanılır. (GRID_Body dosyasını indirmek için tıklayınız)
    GRID_AthorInfo, yazar özgeçmişlerini ve yazar kimliğini içerebilecek gerekli ifadeleri içerir. (GRID_AuthorInfo dosyasını indirmek için tıklayınız)
    Yazarlar, başvurularının başlangıcında üç dosyayı da yüklemelidir. Özgünlük analizi, inceleme süreci ve tüm revizyonlar için yalnızca “Grid_Body” şablon dosyası kullanılacaktır. 
  8. Yazarlar telif hakkı devir sözleşmesi ve beyan formunu gönderim sürecinde doldurarak teslim etmelidir. (dosya indirme adresi: tıklayınız)
  9. Makalenin başlığı 15 kelimeyi aşmayacak şekilde olmalıdır.
  10. Özet 200 kelimeden fazla olmamalı ve ayrı bir sayfada İngilizce ve Türkçe dillerinde hazırlanmalıdır.
  11. Anahtar kelimeler makalenin içeriğini özetlemeli ve 7 kelimeden fazla olmamalıdır.
  12. Alıntı ve referanslar için referans verme düzeni APA formatındadır. Tüm alıntılar makalenin sonunda yer almalıdır. 
  13. Tablolar ana metnin içinde veya ana metni takip eden ayrı sayfalarda yer almalıdır. 
  14. Görseller ana metnin içinde veya ana metni takip eden ayrı sayfalarda yer almalıdır, aynı zamanda ayrı dosyalar halinde teslim edilmelidir. Renkli ya da gri tonlarda resimler için görseller 300 dpi çözünürlükte JPEG formatında olmalıdır. Bir görselin en uzun kenarı 15 cm’den daha uzun olmamalıdır. Telifli resimler için gerekli izinler yazarlar tarafından alınmalı ve ilgili altyazıda telifler belirtilmelidir.
  15. Makalenin sonunda alfabetik düzende bir kaynakça yer almalıdır. 
  16. Yazarın veya yazarların kısa yaşam öyküsü (özgeçmişi) gereklidir ve yazar başına 120 kelimeden fazla olmamalıdır.
  17. Dergi hakemli değerlendirme sürecini yönetmek için Open Journal Systems (OJS) arayüzünü kullanmaktadır. Yazarlar makale yada kitap değerlendirmesi teslim etmek için derginin websayfasında hesap açmalıdır. 
  18. Yayın değerlendirme süreci hakemlerin mevcuduna göre 3 ay civarında tamamlanmaktadır. Hakemler makalelerin alanlarındaki özelliklere göre GRID editörleri tarafından seçilir. Makaleler için değerlendirme çift körlük yöntemidir.
  19. Dergi için herhangi bir yayımlama ücreti yoktur.
  20. Dergi yayımının ardından makalelere çevrimiçi erişim sağlayan açık erişimli bir dergidir. Herhangi biri derginin websayfası üzerinden makaleleri görüntüleyebilir, PDF formatında indirebilir ve ölçümleri kontrol edebilir.
  21. Hakemli değerlendirme için makale göndermek üzere lütfen derginin websayfasını ziyaret ediniz.
  22. Sorularınız olursa lütfen bize grid@cankaya.edu.tr adresinden ulaşınız.

Yayın Etiği

GRID Dergisinde yayın yapmak isteyen yazarlar aşağıda paylaşılan etik kurallara dikkat etmekle yükümlüdürler:

Etik kurul kararı gerektiren araştırmalar için etik komite onayı alınmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgesi ibraz edilmelidir. Yazar (lar), makalelerin araştırma ve yayın etiğine uyduğunu makalesinde beyan etmelidir.

Etik kurul izni hakkında bilgi (kurul adı, tarih ve numara no) makalenin yöntem bölümünde ve makalenin ilk/son sayfasında belirtilmelidir.

Makalelerde kullanılan fikirler ve sanat eserleri için telif hakkına dikkat edilmelidir.

Hakemli dergi GRID, makalenin yayın sürecinde yer alan tüm paydaşlar için sorumlu araştırma yayın süreci sağlamayı amaçlamaktadır. GRID bunu yaparken yayın etiği beyanını editörler, yazarlar ve hakemler için üç ana başlık altında toplamaktadır. Bu ifadeler hem Yayın Etiği Komitesi (COPE) altında yayınlanan yazarlar, editörler ve hakemler için standartlar hem de Yükseköğretim Kurulu (YÖK) yönetmeliklerine göre hazırlanmaktadır. GRID yayın sürecini açıklanan yayın etiğine referansla yürütmektedir.

Yazarlar için yayın etiği

Wager & Kleinert (2011)`de ifade ettiği yazarlar için uluslararası standartlara göre, önemli etik hususlar şu şekilde açıklanabilir:

Araştırma etik olarak yapılmalıdır.
Yazarlar sonuçları konusunda açık ve dürüst olmalı ve araştırma metodolojisini açık bir şekilde tanımlamalıdır.
Gönderilen eser orijinal olmalı ve daha önce yayınlanmamış olmalıdır. Yazarlar intihalden kaçınmalıdır.
Gönderilen ve yayınlanan çalışmadan yazarlar sorumludur.
Yazarların katkıları, yazarlığın doğruluğuna dürüstçe yansıtılmalıdır.
Kaynakları ve ilgili çıkar çatışmalarını finanse etme süreci açıkça ortaya konmalıdır.

Editörler için yayın etiği

Kleinert & Wager'da (2011) açıklanan editörlerin uluslararası standartlarına göre, önemli etik hususlar şu şekilde açıklanabilir:

Editörler dergide yayınladıkları makalelerden sorumludur.
Editörler tarafsız ve her türlü ticari kurumdan bağımsız olmalıdır.
Editörler, şeffaflık ve dürüstlüğü mümkün kılan editöryal politikaları izlemelidir.
Editörler iddia edilen araştırma ve yayınların suiistimali konusunda dikkatli olmalıdır.
Editörler, insan ve hayvanlardaki çalışmaların etik davranışını dikkatle incelemelidir.
Editörler, hakemlerden ve yazarlardan beklentileri konusunda net olmalıdır.
Editör, editöryal çıkar çatışmaları için bu konudaki politikaları izlemelidir.

Hakemler için yayın etiği

COPE Council (2017) raporunda açıklanan hakemler için etik ilkelere göre, önemli etik hususlar şu şekilde açıklanabilir:

Hakemler inceleme sürecinde sorumlu bir şekilde davranmalıdırlar.
Hakem çakışan çıkarlara dikkat etmelidir.
Hakem davete makul bir zaman dilimi içinde cevap vermelidir.
Hakemler değerlendirme sürecinin gizliliğine dikkat etmelidir.
Hakem, milliyet, dini veya politik inançlar gibi bazı hususlarda tarafsız kalmalıdır.
Hakem, etik ihlallerden şüphelenmelidir.
Hakem, hakem değerlendirmesinin aktarılabilirliğine dikkat etmelidir.

İntihal Değerlendirme Süreci

Yazarlar makalenin içeriğinden sorumludur ve yazarlar Yayın Etiği başlığında sunulan Yazarlar için yayın etiğine uymalıdır. İlk olarak gönderilen makaleler iThenticate® (Plagiarism Detection Software) programı ile intihal için kontrol edilir. %15 ve %15'den fazla benzerlik oranı olan makaleler reddedilir.  

Ücret Almama Politikası

GRID bir açık erişim dergisidir ve derginin içeriğine herhangi bir ücret ödemeden çevrimiçi olarak erişilebilir. Bu nedenle, GRID herhangi bir ürün işleme ücretleri (APC) ve makale gönderme ücreti (ASC) talep etmez.

Açık Erişim Politikası ve Arşivleme

GRID yayımının ardından makalelere çevrimiçi erişim sağlayan açık erişimli bir dergidir. Herhangi biri derginin websayfası üzerinden makaleleri görüntüleyebilir, PDF formatında indirebilir ve ölçümleri kontrol edebilir. Dergi, bilimsel araştırmalara ücretsiz ve serbest çevrimiçi ulaşımın sağlanmasının bilginin küresel çapta yayılmasına katkı sağlayacağına inanmaktadır. Bu yönüyle, Budapeşte Açık Erişim Girişimi (BOAI) tarafından tanımlanan ilkeleri kabul etmekte ve Açık Erişim Politikasını benimsemektedir.

“Bu bildirgede açık erişim, “bilimsel literatürün İnternet aracıyla finansal, yasal ve teknik bariyerler olmaksızın, erişilebilir, okunabilir, kaydedilebilir, kopyalanabilir, yazdırılabilir, taranabilir, tam metne bağlantı verilebilir, dizinlenebilir, yazılıma veri olarak aktarılabilir ve her türlü yasal amaç için kullanılabilir olması” anlamında kullanılmıştır.“

BOAI bildirgesinde belitildiği gibi yazarlar kendi çalışmalarının uygun bir biçimde alıntılanması ve çalışmanın bütünlüğünün korunması haklarına sahiptir.

GRID Dergipark platformu üzerinden sunulur. Platform editoryal süreç yönetimi ile birlikte dergi içeriğinin sürekli ve güvenli korunumu için LOCKSS tabanlı arşivleme sistemini sunar.

Sorumluluk Reddi

GRID – Mimarlık, Planlama ve Tasarım Dergisinde yayımlanan yayınlardan yazarlar sorumludur. Derginin herhangi bir kurulu, yayımlanan yazılarda yer alan görüş, düşünce ve görsellerden sorumlu değildir.

GRID – Mimarlık, Tasarım ve Planlama Dergisi kapsamında yayınlanan bütün eserlerin “Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi” hükümlerine ve ilgili mevzuata ve Yayın Etiği Komitesi (COPE) tarafından yayınlanan yazarlar için etik standartlara uygunluğu tamamen yazarın sorumluluğundadır. Söz konusu yönetmeliğin bütün hükümleri saklı kalmak üzere özellikle:

• Aktif katkısı olan kişileri yazarlar arasına dahil etmemek,

• Destek alınarak yürütülen araştırmalar sonucu yapılan yayınlarda destek veren kişi, kurum veya kuruluşlar ile bunların katkılarını belirtmemek

• Etiğe aykırı eylemlerin gerçekleşmesi halinde asıl müellif, zarar gören veya hakları olumsuz etkilenen kişi ve kuruluşların rıza göstermesi ilgililerin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.

Yazarlar lisansüstü tezlerinden yaptıkları yayınlarda, tez çalışmasının yapıldığı kurum ve tez danışmanının bilgilerine eser künyesinde yer vermek zorundadır.

“Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi” ve ilgili mevzuatın hükümlerinin ihlalinden doğabilecek bütün yasal yükümlülükler tamamen yazarlara aittir.

Telif Hakları

Makale gönderim aşamasında, yazar(lar) ile GRID arasında bir yayın anlaşması imzalanır. Bu anlaşma yayınlanan makalenin telif haklarını yazar(lar)a verir, yayın hakları ve bununla ilgili tüm ayrıcalıkları GRID’e devreder.

Yazarların Hakları

Yazarlar, ilgili tüm taraflar gibi CC BY NC ND Lisans koşulları uyarınca, yayıncı ve lisans bilgisi, GRID dergisince yayınlanmış kayıtlı DOI numarası içerir haliyle kendi makalelerini paylaşma hakkına sahiptir.
Patent, marka kaydı, fikri mülkiyet hakları (araştırma verileri dahil) yazarlara aittir.
Yazarlar kendi çalışmalarının bütünlüğü üzerinde denetim hakkına sahiptir, diğer taraflarca, uygun şekilde alıntılanma, görünürlük ve atıf hakları saklıdır.

Lisans

İlgili tüm taraflar aşağıda bağlantısı verilen lisans koşullarıyla belirtilmiş atıf, ticari olmayan kullanım ve türetilmemiş içerik hakkındaki tanımlara uymak koşuluyla, bu dergi tarafından yayınlanan makaleler ve içeriklerini istedikleri ortamda paylaşabilir, kopyalayabilir ve çoğaltabilirler. Lisans koşullarının detaylı açıklamasına buradan ulaşabilirsiniz.

Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ; Türkçe çevirisi için bakınız.



REFERANSLAR

Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası (CC BY-NC-ND 4.0), https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.tr

Budapeşte Açık Erişim Girişimi, https://www.budapestopenaccessinitiative.org/translations/turkish-translation

COPE Council (September, 2017). Ethical guidelines for peer reviewers. Retrieved from www. publicationethics.org

Kleinert S & Wager E (2011) Responsible research publication: international standards for editors. A position statement developed at the 2nd World Conference on Research Integrity, Singapore, July 22-24, 2010. Chapter 51 in: Mayer T & Steneck N (eds) Promoting Research Integrity in a Global Environment. Imperial College Press / World Scientific Publishing, Singapore (pp 317-28). (ISBN 978-981-4340-97-7)

Wager E & Kleinert S (2011) Responsible research publication: international standards for authors. A position statement developed at the 2nd World Conference on Research Integrity, Singapore, July 22-24, 2010. Chapter 50 in: Mayer T & Steneck N (eds) Promoting Research Integrity in a Global Environment. Imperial College Press / World Scientific Publishing, Singapore (pp 309-16). (ISBN 978-981-4340-97-7)

Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi. Retrieved from: https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Kurumsal/mevzuat/bilimsel-arastirma-ve-etik-yonetmeligi.aspx.

GRID bir açık erişim dergisidir ve derginin içeriğine herhangi bir ücret ödemeden çevrimiçi olarak erişilebilir. Bu nedenle, GRID herhangi bir ürün işleme ücretleri (APC) ve makale gönderme ücreti (ASC) talep etmez.